Onderstaand het verhaal over het aanpassen van het winterverblijf op het voormalig mobilisatiecomplex van Zeeland.

Opheffen van de mobilisatiecomplexen in Brabant  

Toen in 1990 het ijzeren gordijn tussen de voormalige USSR en het Westen opgeheven werd, werd in Nederland het idee geopperd om de militaire mobilisatiecomplexen te ontmantelen. Op diverse plekken in Brabant werden deze gesaneerd, zo ook in de bossen van Nistelrode, Reek en Zeeland. In 2010 werd er met deze operatie gestart. De diverse gebouwen werden veelal compleet afgebroken en zo werd het terrein teruggegeven aan de natuur. In Nistelrode en Reek is er in verband met de aanwezige vleermuizen een mitigatieplan opgezet. Diverse vleermuiskasten werden aan bomen opgehangen om de vleermuizen van een dagverblijf te voorzien. Deze kasten worden sindsdien twee-wekelijks gecontroleerd door leden van de Vleermuiswerkgroep Noord Brabant. Op elk van deze twee locaties is er één gebouw blijven staan dat dienstdoet als 'droog' vleermuiswinterverblijf (speciaal voor gewone dwergvleermuizen en gewone grootoorvleermuizen) en deze wordt iedere winter door de Vleermuiswerkgroep Noord Brabant geteld op aanwezige vleermuizen. Zowel op MOB Reek als Zeeland ligt er een grote betonnen bluskelder.

Van bluskelder naar vleermuiswinterverblijf 
Doordat de MOB's in een bosrijk gebied gevestigd waren, was er een bluskelder om de militaire voertuigen snel tegen brand te kunnen beschermen. Dit zijn waterdichte betonnen cilindervormige kelders die door Defensie/DLG zijn aangepast tot 'natte' vleermuiswinterverblijven.

Door handig gebruik te maken van diverse gebakken steenachtige materialen zijn er muurtjes met diverse wegkruipplekken gerealiseerd voor de vleermuizen. In 2015 is er een laagje water aangebracht in de bluskelder van Reek omdat de ruimte te droog bleek.

Hufterproof afsluiten van vleermuiswinterverblijf vaak noodzakelijk
Omdat de meeste vleermuiswinterverblijven zich op afgelegen plekken in de natuur bevinden is het vaak nodig om de toegangen tot het winterverblijf goed te beveiligen tegen ongewenste insluipers. Bij het MOB-complex van Zeeland is dit niet anders gebleken. Doordat de toegang diverse keren door onverlaten was geforceerd hebben we uiteindelijk een zware betonnen Stelconplaat op de personen-ingang gelegd. Terwijl vleermuizen wel gewoon via de invliegopening het winterverblijf in konden, was er voor ons wintertellers geen mogelijkheid meer. Dat is aangepast medio 2018. De originele invliegopening is groter gemaakt zodat er een personen-ingang ontstond. Door een stalen frame te lassen en hier een stalen hufterproof deur met invliegopening in terug te plaatsen konden de vleermuizen nagenoeg dezelfde toegangsplek gebruiken.

Succes!
In de winter van 2018/2019 betraden we het vleermuiswinterverblijf voor de eerste keer na de aanpassing. Er zaten 18 gewone grootoorvleermuizen in het winterverblijf. Deze dieren hebben al die jaren gebruik kunnen maken van deze ruimte; er was voor hen niet veel veranderd. De gewone grootoorvleermuis is ook vaak de eerste soort die je aantreft bij een nieuw winterverblijf; een echte pionier.

De winter van 2021/2022 had een verassing voor ons in petto; we telden 23 gewone grootoren en ook de eerste 3 Franjestaarten werden vastgelegd, maar 2022/2023 was zelfs nog beter! We telden 22 grootoren, 4 Franjestaarten en de eerste 3 Watervleermuizen! Watervleermuizen zijn erg conservatief in hun keuze voor een winterverblijf.

Verdere aanpassingen staan op til.

In de aankomende jaren gaan we dit winterverblijf verder aanpassen met meer muurtjes en wegkruipplekken. We moeten immers zorgen dat we de groei in aantallen kunnen blijven faciliteren.

Kijk in alle projecten om alle daarin gedeelde tips&tricks te lezen voor het beste resultaat!